Rejon dowoleński (ros Доволенский район) – rejon będący jednostką podziału administracyjnego rosyjskiego obwodu nowosybirskiego.
Rosyjska kolonizacja tych ziem zaczyna się na początku XVIII wieku, gdy w 1703 roku osadnicy z zachodnich części Rosji zakładają wieś Dowolnoje. Według miejscowych tradycji pierwszymi mieszkańcami mieli być zesłańcy, którzy odnaleźli tu żyzne ziemię i obfitość ryb w rzekach i stawach. W 1850 wieś miała już własną cerkiew, a napływ ludności zaczyna się w drugiej połowie XIX wieku wraz z rozwojem infrastruktury kolejowej i budową słynnej Kolei Transsyberyjskiej. Wielkie zmiany nadchodzą wraz z bolszewickim przewrotem i wojną domową. W 1918 roku ziemie zostają zajęte przez wojska admirała Aleksandra Kołczaka. Od 1919 roku walczyła z nimi bolszewicka partyzantka, w tym samym roku powstaje też pierwsza komórka partyjna na tym obszarze. W 1920 roku na ziemiach tych zostaje ustanowiona władza sowiecka, a w 1924 roku powstaje pierwszy oddział Komsomołu. W 1925 roku powstaje na tym terenie rejon indierski. 20 czerwca 1930 roku rejon zostaje przemianowany z indierskiego na dowoleński, a jego centrum administracyjne zostaje ustanowione w Dowolnoje.
W czasach stalinowskich rejon przechodzi politykę forsownej kolektywizacji. Spada liczba ludności, w 1937 roku mieszka tu 29,933 mieszkańców, w 1939 roku jest to 23,354, w 1945 roku liczba ta wynosi 23,070, by w roku 1949 osiągnąć pułap 22,754. Po zakończeniu II wojny światowej znacząco spadła też liczba mężczyzn, z 3089 w 1941 roku do 1885 w 1945 roku. N front wyruszyło ogółem 6137 w tym 100 kobiet, z tego ponad 4000 nie wróciło. W czasie wojny na teren rejonu ewakuowano przemysł, a także 1400 osób z zachodnich rubieży kraju, w tym 900 mieszkańców Leningradu. Organizowano też zbiórki żywności i pieniędzy wśród mieszkańców na rzecz sowieckiego wysiłku wojennego, przekazali oni m.in. łącznie 2400 rubli i 1500 ton zbóż. Dwóch mieszkańców rejonu otrzymało tytuł Bohatera Związku Radzieckiego. Władza sowiecka inwestowała w rozwój kolektywnego rolnictwa, szczególnie w uprawę ziemniaków. W latach pięćdziesiątych czynem społecznym karczowano lasy oraz zajmowano nieużytki by tworzyć nowe pola uprawne, za co uczestnikom akcji przyznano ponad 1400 medali i odznaczeń. Od 1967 do 1977 do użytku oddano prawie 60 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni mieszkalnej, 12 szkół, 2 szkoły z internatem, 3 oddziały przedszkolne, 12 klubów kulturalnych, 10 bań, 4 stołówki, szpital rejonowy, rurociąg doprowadzający wodę (45 km) i 274 kilometry nowych dróg, a w 1977 roku nad jednym z jezior uruchomiono uzdrowisko.
